
Na de laatste renovatie van Huis Landfort in Megchelen, Gelderland, Netherlands stond ik te popelen om het prachtige landgoed eens te bezichtigen. Ik wist een ticket te bemachtigen voor de eerste vrijdag-rondleiding van 2023 op vrijdag 7 april om half elf.
Via de prachtige monumentale voordeur betraden we het buitenhuis. De hal is meteen indrukwekkend met het zachte getik van een prachtig staand horloge en statige trap naar de eerste verdieping. Voor we aan de officiรซle rondleiding begonnen, werd ons gevraagd plastic slofjes over de schoenen aan te trekken om de houten en marmeren vloeren zo min mogelijk te beschadigen. Dat vond uiteraard niemand een probleem. We zijn tenslotte op visite.
Het buitenhuis in de Achterhoekse streek, Gemeente Oude IJsselstreek wordt voor het eerst genoemd in een verkoopacte uit 1434. In de lange geschiedenis van het huis is er vaak geldgebrek bij de eigenaren. Daarom ging het buitenhuis van de ene naar de andere eigenaar en werd het slecht onderhouden. In 1787 was er een grote verbouwing, waarbij het huis werd voorzien van het torenklokje met bel. Het huis bleef echter van hand tot hand gaan. Pas vanaf 1802 komt Huis Landfort in bezit van rijkere mensen.
Op 14 juli 1823 komt het huis (toen nog zonder de twee zijvleugels) in bezit van oogarts (tevens chirurg en gynaecoloog) Johann Albert Luyken voor f 20.798,-. Gekleed als een eenvoudige boer verscheen hij bij de veiling in Hotel van Dielen te Gendringen om de andere belangstellenden te misleiden. In zijn bezit wordt het landhuis grondig verbouwd en uitgebreid met de twee enorme zijvleugels. In de laatste maanden van de tweede wereldoorlog raakte het huis zwaar beschadigd. Met een noodrestauratie werd huis Landvoort slechts voor een klein deel en uiterst provisorisch weer bewoonbaar gemaakt. In 1970 ziet de familie Luyken zich genoodzaakt het vervallen huis met omliggende landerijen en bossen te verkopen aan Stichting Gelders Landschap. Na 1979 vertrekt de familie voorgoed uit het huis.
In 2017 werd de Stichting Erfgoed Landfort opgericht. Bij de laatste renovatie 2018- 2022 keken zij vooral naar de situatie 1823- 1827. Het koetshuis werd herbouwd, de verdwenen moestuin nieuw leven ingeblazen, alle bruggen gerestaureerd en ook het landhuis zelf werd voorzien van passend meubilair en kunstwerken. De stichting koos ervoor om het landhuis particulier te laten bewonen. Vandaar dat er binnen ook geen fotoโs gemaakt mogen worden.
De rondleiding begon in de dienstvertrekken op de begane grond, waaronder de keuken. Leuk detail was dat er nog een schellenkoord hangt, waarmee een klein klokje geluid kan worden. De gids vertelde dat deze nog steeds wordt gebruikt om de vele vrijwilligers te laten weten dat het koffie- of lunchtijd is.
Eรฉn van de salons draagt de naam Slingeneyer-kamer. Dit omdat men een prachtig schilderij van Ernest Slingeneyer wist te bemachtigen wat perfect past in dit vertrek naast de immense apothekerskast. Het bijbehorende verhaal hoe het uiteindelijk hier belande is al even bijzonder! Overal is prachtig serviesgoed te zien, zoals het Loosdrechts porselein en twee bijzondere butlerspiegels die de zonen meebrachten na een studiereis.
Uniek in dit buitenhuis is toch wel de inpandige oranjerie. Johann Albert Luyken was als oogarts ook zeer geรฏnteresseerd in botanische studies. Hij bezat een uitgebreide plantenverzameling. In de winter werden de (sub) tropische planten binnen in deze oranjerie geplaatst. Behalve de prachtig gerestaureerde Zeister tegelkachel is hier ook een wonderbaarlijke verzameling van papegaaienbeelden. Vandaar de bijnaam โpapegaaienkamerโ.
De rondleiding is geweldig. De stijlkamers zijn allemaal even mooi. Bijzonder behang siert de muren zoals het Franse Zuber behang in de Tuinhal en het blauwe op latten gespannen textielbehang in de Zaal. De verhalen achter de schilderijen brengen ze nog meer tot leven, zoals het Schilderij van freule Nora van Rappard. Tijdens de Openmonumentendag in 2022 kreeg de stichting een foto cadeau van Nora op jonge leeftijd samen met haar moeder. Hoe mooi dat deze nu samen op Landfort zijn!
En hoe bijzonder dat de botanische tekeningen van Christina van Luyken (eerste echtgenote Johann Albert Luyken) de muren van de slaapkamer nu sieren! Een Rotterdamse kunsthandelaar kreeg er zes in bezit. Waarschijnlijk het begin van het florilegium dat het echtpaar wilde maken. Een boekwerk met prachtige botanische tekeningen en beschrijvingen van de planten. Hij zou de teksten schrijven, zij de tekeningen maken.
Dankzij de financiรซle betrokkenheid van een vermogend echtpaar is Huis Landfort in volle glorie hersteld. Bijzonder dat ook zij werkzaam zijn geweest in de oogheelkunde. Zij willen graag op de achtergrond blijven. Hoe dan ook zijn ze vast enorm trots op het uiteindelijke resultaat! Op de website, met name in de nieuwsbrieven, is veel leuke en interessante informatie te vinden.







